9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları MEB 2016-2017 Sayfa 93

Uygulama Çalışmaları

"Dükkâna girdi. Fakat keşke girmeseydi... Necdet oradaydı o sıra. Necdet de okul arka­daşı... Aynı okulun aynı sınıfı, fakat aynı sırası değil. Necdet şimdi doktordu. Ya kendisi?"

1.                  Metinde geçen altı çizili kelimelerin aldıkları ekleri göstererek bu eklerin görevlerini be­lirleyiniz.

dükkân-a (yönelme hal eki)

gir-me-se i-di  (-me: olumsuzluk eki, -se: dilek-şart kipi idi: ek fiilin geçmiş zamanı)

oradaydı (o ara-da idi) (o ara: birleşik sözcük   -da : bulunma hal eki  -di: ek-fiil eki)

oku-l-un: -l: yapım eki -un: tamlayan eki veya ilgi eki

sınıf-ı: iyelik eki

2.                  Aşağıda verilen kelimeleri kök ve eklerine ayırınız.

a)                 vatandaş:      vatan-daş  

b)                 öğretmen:      öğret-men

c)                  yorgun:          yor-gun

ç)         yazdırmak:     yaz-dır-mak

d)                 başlamak:      baş-la-mak

"Tam bu sırada, arkadaşı, bu kitap meselesini Doktor Necdet'e anlatmaya başladı. Onun kulakları vınlıyor, gözleri..."

3.                  Yukarıdaki metinde geçen yapım eki almış kelimeleri bulunuz.

 arkadaş, anlatmaya, başladı-, vınlıyor