9. Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 82-83 2014-2015 EKOYAY Yayınları

Manzumeyi nazım birimi, uyak örgüsü, dil ve anlatım bakımlarından inceleyerek şiirdeki söz sanatlarını bulunuz.

Nazım birimi: bent

Uyak düzeni: aba cdec fghgf (serbest müstezat nazım şekline uygun bir uyak düzeni görülüyor.

Nazım şekli: serbest müstezat

Şiirin dil özellikleri: Rahat bir söyleyişi, canlı bir anlatımı var

Kahramanlar, kişiliklerine uygun konuşturulmuş.

Kişilerin ağzından söyletilen cümleler sade, şairin ağzında söylenenler ağır bir dile sahiptir.

Konuşmalarda halk söyleyişine yer verilmiş.

Nazım nesre yaklaştırılmış.

Dizeler yan yana getirildiğinde kurallı bir nesir yazısı ortaya çıkmaktadır.

Cümleler bir beyitte tamamlanmayıp daha sonraki dizelere taşmaktadır.

Şiirdeki söz sanatları:

Çalış, çabala sözleri arasında anlamca yakınlık vardır: Tenasüp

Dalgaların asabi olması: teşhis, kapalı istiare

Kayık çocuk gibidir: teşbih (benzetme)

Kayığın keyfine dokunma: Teşhis, kapalı istiare

Denizin hırçın olması: Teşhis, kapalı istiare

Ah açlık, ah ümmid: Nida

Zavallı tekne: Teşhis, kapalı istiare

Hasta bir tekne: teşhis, kapalı istiare

6. ETKİNLİK:

Olay Örgüsü: Yaşlı ve yoksul bir babanın artık balığa çıkamaması, onun yerine oğlunun balığa gitmesi ve denizde kaybolması

Kişiler: baba, anne, çocuk

Zaman: belli değil

Mekan: Ev, deniz

39.    Manzumenin temasını belirleyiniz. Manzumenin teması ve anlatım biçimini göz önüne aldığınızda metnin Türk şiir geleneği içindeki yeri hakkında neler söyleyebilirsiniz? Açıklayınız.
Manzumenin teması yoksulluktur. Bu tema, edebiyatımızda farklı kesimlerdeki insanların hayatları çerçevesinde sıkça işlenmiştir. Bu şiirde geçimlerini balıkçılıkla sağlayan bir ailenin dramı işlenmiştir.

40.    Şairin şiirde kurguladığı gerçeklik ile günlük yaşamdaki ger çekliği karşılaştırarak şiirdeki anlatım biçimini “realizm” sanat anlayışı bakımından yorumlayınız. Ulaştığınız sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
Şair, günlük hayattaki bir gerçekliği manzumedeki kişileri konuşturarak ve betimlemeler yaparken yansıtmış. Bu anlatımlarda realizmin özelliklerini görüyoruz. Zaten Tevfik Fikret realizmin şiire uyarlanmış şekli olan parnasizmden etkilenmiştir. Şair, manzumde kişilerin duygularına, iç dünyalarına da yer vermiştir. Zaman zaman şair, kendi duygularını da yansıtıyor. ( ah açlık, ah ümmid, yürür zavallı teknecik…) Bu anlatımlar realizm anlayışıyla çelişiyor. Çünkü realizmde yazar duygularını gizler.

41.    Manzumede anlatılan hikâyenin kahramanlarının kimler olduğunu ve kahramanların birbir iyle olan yakınlık derecelerini belirleyerek aşağıdaki noktalı yere yazınız.

Şiirde yoksul balıkçı ve ailesi var. Bu aile geçimlerini eski, kırık bir balıkçı teknesiyle sağlıyor.  Kişiler balıkçı, oğlu ve balıkçının annesi. Nine çok hastadır.  Balıkçının oğlu, fırtınalı havada yalnız başına balığa çıkar, denize açılır. Yaşlı baba, oğlunun denizden dönmesini heyecan ve ümitle beklemektedir. Ancak azgın dalgalarla boğuşan oğlu denizde kaybolmuştur. Baba, gerçekleşmesinden korktuğu bu acı sonla karşılaşır, evde de yaşlı kadın ölmüştür. Sonunda baba da çıldırır.

42.    Manzumede, babanın denizin kenarına gelerek yumruklarını sıkıp gülmesinin anlamı ne olabilir? Yorumlayınız.
Oğlu denizde kaybolduğu için baba çıldırmıştır, eliyle denizi göstererek gülmeye başlar.

43.    “Balıkçılar” manzumesini Türk şiir geleneği içinde hangi tür şiirlerle ilişkilendirebilirsiniz?
Bu metin yapı bakımından şiire benzese de manzumedir, hikaye özelliği gösterir.  Bir olayı anlattığı için divan edebiyatındaki mesnevi türüne de benzer.

44.    Şairin manzumede sosyal bir olayı işlemesinin sebepleri neler olabilir? Bu sebepleri dönemin ve şairin şiir anlayışına göre değerlendiriniz.

Tevfik Fikret bu şiirinde toplumun yoksulluğunu, geri kalmışlığını yansıtmak amacıyla bu şiiri yazmıştır. Sanat toplum içindir anlayışıyla yazılan bu şiirle o dönemde halkın içinde bulunduğu sıkıntılar dile getirilmiştir.

45.    Manzumenin hangi dizelerinde kadere boyun eğme söz konusudur? Yorumlayınız.
…ümid ederim, sular biraz sakinleşir… Ne çare kader! sözlerinde kadere razı olma anlamı var.

46.    İncelediğiniz manzumenin, şiire ve öyküye ait özelliklerini belirleyerek aşağıdaki tabloda noktalı yerlere yazınız.
Şiir Özellikleri

Aruz ölçüsüyle yazılması

Uyak ve redifler var.

Bentlerle yazılmış.

Ritmik bir anlatımı var.

Öykü Özellikleri

Bir olay anlatılıyor.

Kişi kadrosu var.

Yer ve zaman ögelerine yer verilmiş.

Cümleler düz yazıya benzer şekilde kurulmuş.

9. sınıf Türk edebiyatı Ekoyay cevapları diğer sayfalar