14 Eylül 2014 Pazar

9. Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Cevapları ADA Yayınları 2014-2015 Sayfa 12

9. Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Cevapları ADA Yayınları 2014-2015 Sayfa 12

1. “Bağlam” kavramı ve iletişimin ögeleri hakkında araştırma yapınız.
İletişimin gerçekleştiği ortama bağlam denir. Gönderici ile alıcının bilgi ve kültür düzeyleri, psikolojik durumları ve iletişimin gerçekleştirilme amacı da bağlamı oluşturur. İletiler bağlama göre farklılık gösterebilir.  Örnek olarak arkadaşlar arasındaki konuşmalar ile bir öğrencinin öğretmeniyle veya okul müdürüyle yaptığı konuşma farklıdır. Bu farklılık iletişimin gerçekleştiği bağlamlarla ilgilidir.

İletişimin unsurları:

Gönderici: İletişimi başlatan, iletiyi gönderen kaynaktır.

İleti (Mesaj): Gönderici tarafından alıcıya yollanan özel bir anlamı olan mesajdır.

Alıcı: Göndericinin, iletiyi yollamak istediği varlıktır.

Şifre (Kod): İletinin gönderilme biçimidir. (söz, yazı, resim, müzik, hareket)

Kanal: İletişimin gerçekleşmesini sağlayan her türlü koşu ve bunların bir arada bulunduğu ortamdır. (telefon, telgraf tellerş, bilgisayar ekranı, CD, uydular)

Dönüt (Geri Bildirim): Alıcının göndericiye verdiği cevaptır.

Bağlam: İletişimin gerçekleşmesini sağlayan her türlü koşul ve bunların bir arada bulunduğu ortamdır.


2. “Gösterge” ve “gösterge bilimi” hakkında bilgi edininiz.

2. Gösterge: Kendi dışında başka bir nesneyi, kavramı, durumu gösteren, düşündüren, onun yerini alabilen her türlü varlık, görüntüye ve kavrama gösterge denir.

Gösterge Bilimi: Göstergeleri inceleyen ve insanlığın bu göstergelere yüklemiş olduğu anlamları araştıran bilimdir.

3. Gösterge çeşitleri (sosyal göstergeler, doğal göstergeler ve dil göstergeleri) hakkında bilgi edininiz.

3. Gösterge Çeşitleri: Göstergeler belirttikleri anlam bakımından ikiye ayrılır:

1. Dil göstergesi:

Her sözcük bir dil göstergesidir. Biz dil göstergeleri yardımıyla cümleler oluştururuz. İletilerimizi iletişim kurduğumuz dilden yararlanarak şifreleyip yani bir kodla muhatabımıza iletiriz. Bu kodla aktarılan iletide bir kitap sayfası, ses dalgası veya bilgisayar kanal olarak kullanılabilir.

2. Dil dışı göstergeler

Belirti: Amacı olmayan, istem dışı gelişen doğal göstergelerdir.

Belirtide gösteren ile gösterilen arasındaki ilişki nedenlidir.

Örnek:

Duman, yangının belirtisidir.
Kara bulut yağmurun belirtisidir.
Trafikte seyir halindeki bir aracın motorundan sesler gelmesi arıza belirtisidir.

Belirtke: İnsanlar tarafından düzenlenen, bilgi verme, iletişim kurma, ileti aktarma amacı içeren göstergelerdir.
Belirtkeler yapay göstergelerdir.

Örnek: Trafik işaretleri, Mors alfabesi, uyarıcı nesneler renkler, sesler

İkon(Görsel Gösterge): Benzerlik ilişkisiyle oluşturulan göstergelerdir.

Fotoğraf, resim, kişi portresi

Simge (Sembol): Hem benzerlik hem de uzlaşmaya dayalı göstergelerdir. Doğrudan anlattığı varlığı düşündürmez. O varlığa yüklenen özel anlamı düşündürür.
Simgenin bir diğer tanımı: Uzlaşmaya bağlı olarak soyut ve sayılamayan tek bir gösterilene göndermede bulunan görsel biçim.

Güvercin, barışın simgesidir.
Kum saati, zamanın simgesidir.
Terazi, adaletin simgesidir.

4. Atatürk'ün basınla ilgili görüşlerini belirten metinler bulup incelemek üzere sınıfa getiriniz.

4. Atatürk’ün Basınla İlgili Görüşleri:
Atatürk bilime, sanata, edebiyata ve halkın demokratik yaşamına önem veren bir devlet adamıdır. Bundan dolayı basının bir millet için ne kadar mühim olduğunu her fırsatta söylemiştir. Ona göre basın olmadan ne düşüncenin ne de bilimin ilerlemesi mümkün olur. Atatürk’ün basının önemi ile ilgili bazı sözlerini paylaşalım:

Basın, milletin müşterek sesidir. Bir milleti aydınlatma ve irşatta, bir millete muhtaç olduğu fikrî gıdayı vermekte, hulâsa bir milletin hedefi saadet olan müşterek bir istikamette yürümesini teminde, basın başlı başına bir kuvvet, bir mektep, bir rehberdir. (1922)

Basın hürriyetinden doğan mahzurların giderilme vasıtası, yine basın hürriyetidir. (1925)

Basının tam ve geniş hürriyeti iyi kullanmasının, ne derecede nazik bir vaziyet olduğunu söylemeye lüzum görmem. Her türlü kanuni kayıtlardan evvel bir kalem sahibinin ilme, ihtiyaca ve kendi siyasi telakkilerine olduğu kadar vatandaşların hukukuna ve memleketin, her türlü hususi telakkilerin üstünde olan, yüksek menfaatlerine de dikkat ve hürmet etmek manevi zorunluluğu, asıl bu mecburiyettir ki umumi düzeni temin edebilir. Bununla beraber bu yolda yanılma ve kusur olsa bile; bu kusuru düzeltecek etken ve vasıta; basın hürriyetinden doğan mahzurların giderilme vasıtası, yine basın hürriyetidir. (1924)
Cumhuriyet devrinin kendi anlayış ve ahlâkını taşıyan basınını yine ancak Cumhuriyetin kendisi yetiştirir. Bir taraftan geçmiş devir gazetelerinin ve adamlarının düzeltilmesi mümkün olmayanları ulusun gözünde belirlenirken, öte taraftan Cumhuriyet basınının temiz ve feyizli sahası genişleyip yükselmektedir. Büyük ve soylu ulusumuzun yeni çalışma ve uygarlık yaşamını kolaylaştırıp özendirecek işte ancak bu anlayıştaki basın olacaktır. (1925)

Gazeteciler, gördüklerini, düşündüklerini, bildiklerini samimiyetle yazmalıdır. (1929)

Gazeteciler, kanunun ve umumun menfaatlerinin aksine muamelelere şahit ve vakıf oldukları takdirde gerekli yayında bulunmalıdır. (1923)

Matbuat hiçbir sebeple tahakküm ve nüfûza tâbi tutulamaz. (1923)

Önem ve yüceliği cihan medeniyetinde açıkça kendisi gösteren basına, hükümetimizin birinci derecede önem vermesi; bu hususta sarf edeceği mesaiyi, millete ifa ile mükellef olduğu hayırlı hizmetlerin baş tarafına koyması yüksek Meclisin kesinlikle isteyeceği hususlardandır. (1 Mart 1922)

Özel maksatla neşriyat yapan bazı gazetelerin, halkın ekseriyeti üzerinde yaptığı tesir, her memlekette olduğu gibi o gazetelerin lehinde değildir. (1924)

1. ETKİNLİK:
a) Birinci resimde dumanla iletişim, ikincide insan ve bilgisayar arasındaki iletişim, üçüncüde iki insna arasında dil yoluyla gerçekleşen iletişim görülüyor.

İletişimi tanımlayacak olursak: En az iki varlık arasında farklı şekillerde gerçekleşen bilgi aktarma ve anlamlandırma süreci

b) Yukarıdaki resimlerde gösterilen iletişim türlerinden en etkili olan dil ile yapılan iletişimdir. Dille gerçekleşen iletişimde bilginin yanında duygu ve düşünceler de paylaşılır.

C) İletişim günlük hayatımızın vazgeçilemez bir parçasıdır. Duygu ve düşüncelerimizi iletişim kurarak ifade ederiz. Evde kardeşlerimizle, anne ve babamızla sözle veya davranışlarımızla iletişim kurarız. Derste iyi bir iletişim sağlarsak konuyu anlamamız kolaylaşır. Yolda trafik işaretlerine dikkat etmemiz yine bir iletişimdir.

1. Basın özgürlüğü, basın mensuplarının bir olayı tüm gerçekliğiyle aktarabilmesi ve toplumun doğru haber alma özgürlüğünün olmasıdır.
Yurt ve dünyadaki gelişmeleri öğrenmek hepimizin hakkıdır. Basınla uğraşan kişilerin yurt ve dünyadaki gelişmeleri baskı altında olmadan özgürce aktarması gerekir.

3 yorum: