9. Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 96-101. Sayfalar 2014-2015 EKOYAY Yayınları

SAYFA 96-101

HAZIRLIK

Anlatmakla göstermek arasındaki farklar nelerdir? Sözlü olarak ifade ediniz.

Anlatmak, bir olayın, durumun, nesnenin veya kişinin çeşitli özelliklerinin sözlü ve yazılı olarak ortaya konmasıdır. Göstermek ise bunların göz önüne getirilmesi, canlandırılmasıdır.

1.      Bir anınızı arkadaşlarınıza önce anlatarak sonra yazarak aktarmaya çalışınız. İki anlatım tar­zı arasındaki farkları belirleyerek sınıfta sözlü olarak sununuz.

1.      Etkinlik: Kitabınızda yer alan “Bir Başka Türlüsü” hikâyesinde anlatılanları sınıfınızda can­landırmaya çalışınız. Olay çevresinde oluşan metinlerde olay veya olay örgüsünün vazgeçilmez ol­duğu gerçeğinden harektle “Sarıpınar 1914” adlı tiyatro metnini de hikâyeleştirmeyi deneyiniz. Her iki metinde de ortaya çıkan dil ve ifade farklılıklarını belirleyiniz. Bu farklılıkların sebeplerini açıklayınız.

2.      “Bir Başka Türlüsü” hikâyesi ile “Sarıpınar 1914” adlı tiyatro oyunu arasındaki benzer ve farklı yönlerin neler olduğu üzerinde sınıfta tartışınız.

	Bir Başka Türlüsü	Sarıpınar 1914
Farklılıklar	Anlatmaya bağlı edebi metindir.	Göstermeye bağlı metindir
	Olay bir anlatıcı tarafından aktarılır.	Olay kişilerin karşılıklı konuşmalarıyla aktarılmıştır. (diyaloglar halinde)
	Anlatıcı yeri geldiğinde yorum yaparak kendi düşüncelerini ortaya koymaktadır.	Anlatıcı yorum yapmaz, sadece olan biteni ortaya koyar.
Benzerlikler	İki metinde de olay vardır. Kişi, yer, zaman unsurlarına yer verilmiştir.

3. “Bir Başka Türlüsü” adlı metnin sonunda yazar kısa bir diyaloğa yer vermiştir. Bu diyalog­la “Sarıpınar 1914” metnindeki diyalogları karşılaştırınız. Aralarında anlatım tarzı bakımından ne gibi farklar olduğunu belirleyiniz. Sonuçları aşağıdaki noktalı yere yazınız.

Bir Başka Türlüsü adlı metinde anlatıcı tektir.

Anlatmaya bağlı metindir.

Anlatıcı gördüklerini kendi bakış açısına göre değerlendirmiştir.

Sarıpınar 1914 adlı metinde farklı anlatıcılar vardır.

Göstermeye bağlı metindir.

Anlatıcılar günlük yaşamdaki olayları, duygu ve düşünceleri diyaloglarla ifade etmektedir.

ANLAMA – YORUMLAMA

Yaprak Dökümü (oyun), Yaprak Dökümü (roman) metinleri

4. Etkinlik: 100. sayfadaki Reşat Nuri Güntekin’e ait metinlerden 3. metin göstermeye bağlı, 4. metin ise anlatmaya bağlıdır. Bu iki metni okuyarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.

a) Metinlerde yazar, kahramanlara ait özellikleri nasıl ifade etmiştir? Açıklayınız.

3.      metinde (Yaprak Dökümü – oyun) kahramanlara ait özellikler, konuşmalardan önce parantez içinde fazla ayrıntıya girilmeden verilmiş. 4. metinde (Yaprak Dökümü – roman) Kahramanların özellikleri, davranışları, yüz ifadeleri anlatıcı tarafından ayrıntılı olarak anlatılmıştır.

b) Her iki metinde yazar, kahramanların davranışlarını nasıl anlatmıştır? Metinler arasındaki ifa­de farklılıklarını belirleyerek defterinize yazınız. Bu farklılıkların sebepleri nelerdir?

Tiyatro oyunu olarak yazılan 3. metinde kahramanların davranışları ayrıntıya girmeden parantez içinde verildiği gibi diyaloglar ile de kahramanların davranışları yansıtılmıştır. Olayların akışı kahramanların konuşmalarıyla takip edilebiliyor.

Romandan alından 4. metinde anlatıcının anlatımıyla kahramanların davranışları ortaya konmuştur. Olayların akışı anlatıcının anlatımıyla takip edilebiliyor.

c) 3 ve 4. metinlerde tasvirler nasıl ifade edilmiştir? Metinleri karşılaştırarak benzer ve farklı yönleri belirleyip maddeler hâlinde tahtaya yazınız.

3. metinde tasvirler kısa bir şekilde parantez içinde verilmiş. 4. metinde tasvirler, anlatıcı tarafından yapılmış.

ç) Yukarıdaki sorulara verdiğiniz cevapları da dikkate alarak göstermeye bağlı metinler ile an­latmaya dayalı metinlerin benzerlik ve farklılıklarını belirleyerek sınıfta sözlü olarak ifade ediniz.

5. Etkinlik: “Sarıpınar 1914” adlı metni aranızda rol dağılımı yaparak sesli okuyunuz. Kahraman­ları seslendirirken ses tonunuza, vurgu ve tonlamalara dikkat ediniz. Tiyatro türünde gösterme (ha­reket) ile seslendirmenin yeri hakkındaki çıkarımlarınızı sözlü olarak ifade ediniz.

9. SINIF TÜRK EDEBİYATI CEVAPLARI EKOYAY DİĞER SAYFALAR