9. Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları 2014-2015 EKOYAY Yayınları Sayfa 54

9. Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları 2014-2015 EKOYAY Yayınları Sayfa 54


1. Şiirde kullanılan kelimelerin anlamlarını günlük kullanımlarındaki anlamlarıyla karşılaştır­dığınızda ne gibi farklılıklar görmektesiniz? Bu farklılıkların sebepleri neler olabilir? Açıklayınız.

Şiirde kullanılan kelimeler günlük hayattaki kullanımlarından farklı kullanılmıştır. Şiirde merdiven, yaprak, akşam sözcükleri gerçek hayattaki kullanımlarından farklı, çeşitli çağrışımlar uyandıracak şekilde kullanılmıştır. Merdivenle insan hayatının dönemleri, yaprak sözcüğüyle anılar, akşam sözcüğüyle ölüm anlatılmaktadır.
Sözcüklerin bu şekilde farklı anlamlarda kullanılması şairin imgelere, sembollere önem verdiğini göstermektedir. Böylece şair, şiire anlam derinliği vermiş, yoruma açık bir anlatım ortaya koymuştur.

2. Ana renklerin dışındaki renkleri (kahverengi, fıstık yeşili vb.) nasıl ifade edersiniz? Bu doğrul­tuda coşku ve heyecanlarımızı ifade ederken neden imgeye ihtiyacımızın olduğunu tartışınız. Ulaş­tığınız sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.


3. Şiir dilinde imgelerin daha çok soyut düşünceleri ve duyguları ifade etmede bir araç olarak kullanılmasının sebeplerini belirlemeye çalışınız. İmgelerle soyut duygu ve düşünceler arasında­ki ilişkiyi açıklayınız.
İmge, hayal unsurlarıdır, şairin buluşudur. İmge, şairin hayal dünyasında gerçekleşene varlık, olay, düşünce ve hareketlerdir. Bir düşünceyi olduğu gibi aktarmanın etkileyiciliği pek yoktur, hayal unsurlarını katarak anlatılan duygu ve düşünceler daha etkili olur. İmgeler, anlatıma güzellik ve derinlik katarlar.

4. Yüzün perde perde solması, güllerin kanaması, suların yanması ifadelerini şairin kullanma amacı nedir? Bu ifadelerden ne anladığınızı sözlü olarak ifade ediniz.

İnsanın ölüme adım adım yaklaştığı anlatılmak istenmiştir.

5. “Merdiven” adlı metinde şairin merdiven ifadesiyle insan ömrünü kastettiğini düşünerek in­san ömrüyle ilgili çağrışım yapan kelimeleri aşağıdaki yere yazınız. Bulduğunuz çağrışımların şi­ir dilindeki önemini sözlü olarak ifade ediniz.

6. “Merdiven” adlı metinde yer alan imgelerdeki söz sanatlarını bulunuz. İmgelerle söz sanat­ları arasındaki ilişkiyi belirlemeye çalışınız.

İstiare: Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden
Merdiven sözcüğü ile insan hayatı anlatılmaktadır. Açık istiare vardır.
güneş rengi bir yığın yaprak: insanın anıları  (açık istiare)
Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller ( Bülbüller aleve benzetilmiş = teşbih (benzetme))
Sular mı yandı? Neden tunca benziyor mermer dizesinde tecahül-i arif sanatı vardır. Suların yanmadığını bildiği halde bilmezlikten geliyor.

Eğilmiş arza kanar muttasıl kanar güller
Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller
Sular mı yandı? Neden tunca benziyor mermer?

Bu kıtada güllerin kanaması, kanlı bülbüller, alev, yanmak sözcükleri ile tenasüp sanatı yapılmış. (kırmızı rengi vermeye çalışmış.)
Güllerin kanaması ile kapalı istiare sanatı yapılmış. (Güller kanayan canlı bir varlığa benzetilmiş.)

Şiirin hemen her dizesinde imge vardır. İmgelerde şairin hayal gücü olduğu için imgelerde sanatlı, mecazlı kullanım görülür.

7. “Merdiven” adlı şiirde birbirini ses ve anlam bakımından çağrıştıran kelimeleri belirleyerek aşağıdaki boş yere yazınız.
Şiirde birbirini çağrıştıran sözcükler:
güneş, sema, hava, kızıl, akşam, kanamak, alev, tunç

9. sınıf Türk edebiyatı kitabı cevapları Ekoyay diğer sayfalar