Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının Genel Özellikleri
SAYFA 218
1. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız.
• Bu öykü türünün edebiyatımızdaki ilk temsilcisi Sait Faik Abasıyanık'tır. Dünya edebiyatında, Rus yazar Çehov’un öncüsü olduğu, anlatımı olaya yaslandırmayan, geleneksel anlamda serimi, düğümü, çözümü olmayan bu öykü türüne durum öyküsü denir.
2. Aşağıdaki cümlelerin bildirdiği yargılar doğru ise karşılarına “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
• Bilge Karasu, “Yeni Yalan Zamanlar”da büyük ölçüde kadın sorunlarını somutlayıcı bir tutumla yansıtmaya çalışmıştır. ( D )
• Romanlarında bilinç akışı, iç monolog gibi yeni anlatım teknikleriyle kendine özgü bir yol bulan Adalet Ağaoğlu’nun ilk romanı, “Ölmeye Yatmak”tır. ( D )
• Oğuz Atay’ın “Tutunamayanlar” romanı, ele aldığı konu, konuyu işleyiş tarzı ve kullanılan yeni anlatım teknikleri bakımından dikkate değer nitelikler taşır. ( D )
• Yusuf Atılgan’ın “Anayurt Oteli” adlı romanı, aynı otelde kâtiplik yapan Zebercet adlı kahramanın ruhsal dünyasının açığa çıkarılması üzerinde şekillenir. ( D )
3. Türk öykücülüğünün özelliklerini kavramak istiyorsak öncelikle bu üç yazarımızı çok iyi tanımamız
gerekir. Abdullah Efendi’nin Rüyaları’yla...........Ekmek Kavgası’yla....................Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu’yla............................Cumhuriyet Dönemi öykücülüğünde önemli yeri olan sanatçılar arasında sayılır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere getirilmesi gereken yazar adları aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) Ahmet Hamdi Tanpınar - Orhan Kemal - Haldun Taner
B) Haldun Taner - Ahmet Hamdi Tanpınar - Orhan Kemal
C) Orhan Kemal - Ahmet Hamdi Tanpınar - Haldun Taner
D) Ahmet Hamdi Tanpınar - Haldun Taner - Orhan Kemal
E) Haldun Taner - Orhan Kemal - Ahmet Hamdi Tanpınar
(2006/ÖSS)
CEVAP: A (Ahmet Hamdi Tanpınar - Orhan Kemal - Haldun Taner)
4. Cumhuriyet Dönemi oyun yazarlarındandır. Edebiyata şiirle başlamış, daha sonra öykü ve tiyatro türünde de yapıtlar vermiştir. Edebiyattaki ününü tiyatrolarıyla kazanmıştır. Tiyatro alanında tanınmasını sağlayan yapıtı, konusunu Babil efsanesi Gılgamış’tan alan “Tanrılar ve insanlar” piyesidir. Tiyatro yapıtları arasında “Hürrem Sultan, Karacaoğlan, Atçalı Kel Mehmet ve Ölü Kentin Nabzı” da sayılabilir.
Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Recep Bilginer B) Orhan Asena C) Necati Cumalı
D) Refik Erduran E) Haldun Taner
(2007/ÖSS)
CEVAP: B (Orhan Asena)
SAYFA 219
5. Gazetelerde fıkra, başyazı, söyleşiler yazdı. Öykü ve oyun yazarı olarak tanındı. İlk oyunlarından sonra epik tiyatro örneği olarak “Keşanlı Ali Destanı”nı yazdı. Güncel olayları konu alan eleştirel oyunlarını seyirciye sunabilmek için kabare tiyatrosunun kuruluşuna öncülük etti.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Haldun Taner
B) Recep Bilginer
C) Necati Cumalı
D) Refik Erduran
E) Turan Oflazoğlu
CEVAP: A (Haldın Taner)
6. Millî Edebiyat Döneminde başlayan Anadolu’ya, kır ve köy kesimine açılma eğilimi, Cumhuriyet Dönemi roman ve öyküsünde tam anlamıyla amacına ulaşmıştır. Anadolu, değişik bölgeleriyle roman ve öyküde yansıtılmıştır. Böylece Güney Anadolu, Toroslar ve Çukurova, — Hanımın Çiftliği, Bereketli Topraklar Üzerinde, Orta Anadolu Bölgesi, — Sarı Traktör, Ortakçının Oğlu, Define, — Yılanların Öcü, Kaplumbağalar, Tırpan romanlarına konu olmuştur.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) Orhan Kemal’in - Talip Apaydın’ın - Fakir Baykurt’un
B) Kemal Bilbaşar’ın - Yaşar Kemal’in - Necati Cumalı’nın
C) Kemal Tahir’in - Tarık Buğra’nın - Samim Kocagöz’ün
D) Sait Faik’in - Selim ileri’nin - Sabahattin Ali’nin
E) Abbas Sayar’ın - Yusuf Atılgan’ın - Dursun Akçam’ın
(2009/ÖSS)
CEVAP: A (Orhan Kemal’in - Talip Apaydın’ın - Fakir Baykurt’un)
7. Orhan Kemal’le ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Yapıtlarında, kişilerin karakterlerini olay içinde çizmiş, onları doğal bir biçimde konuşturmuştur.
B) Genellikle fabrika işçilerinin, kırsal kesim insanlarının ve gecekondu bölgelerinde oturanların yaşamını konu almıştır.
C) Öykülerde günlük konuşma dilini kullanmış, yöresel söyleyiş özelliklerine bağlı kalmıştır.
D) Esir Şehrin İnsanları adlı romanıyla yazın çevrelerinde büyük yankı uyandırmıştır.
E) Anlatımı, olaylara bakış açısı yönünden toplumcu gerçekçi yazarlarımızdan biri sayılmaktadır.
(2007/ÖSS)
CEVAP: D (Esir Şehrin İnsanları adlı romanıyla...)
8. — Sodom ve Gomore adlı romanı, siyasi ve toplumsal tarihimizi yazacaklar için — niteliği taşır. Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi gerekir?
A) Halide Edip’in - eleştiri
B) Yakup Kadri’nin - belgesel
C) Refik Halit’in - yaşam öyküsü
D) Hüseyin Rahmi’nin - macera
E) Ahmet Rasim’in - bilim kurgu
(2009/ÖSS)
CEVAP: B (Yakup Kadri’nin - belgesel)
SAYFA 220
9. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi tür bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Mahur Beste B) Sürgün C) Ölmez Otu
D) Makber E) Aylak Adam
(2010/LYS)
CEVAP: D (Makber)
10. Memleketi ve memleket gerçeklerini yansıtmayı amaçlayan Millî Edebiyat Dönemi roman ve öyküsünün anlatımı, büyük ölçüde gözlemci gerçekçiliğe dayanır. Bu dönemin ünlü yazarlarından biri olan — gerçekçilik akımına bağlı kalmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda verilenlerden hangisi getirilemez?
A) Reşat Nuri Güntekin
B) Refik Halit Karay
C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
D) Memduh Şevket Esendal
E) Abdülhak Şinasi Hisar
(2010/LYS)
CEVAP: E (Abdülhak Şinasi Hisar)
11. Peyami Safa, Tanzimat’tan itibaren Türk romanının değişmez ana konularından biri olan yanlış Batılılaşmanın toplumsal yapıda yol açtığı yıkımları hemen hemen bütün yapıtlarında işler. Bunlardan biri olan — adlı yapıtında farklı kültürleri, dünya görüşlerini ve yaşama biçimlerini anlatır. Özellikle Doğu ve Batı çatışmasını yansıtmayı amaçlayan romanın iletisi, roman kahramanlarından Neriman’ın yaşadığı bunalımlar ve iç çatışmalar yoluyla biçimlendirilir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Bir Tereddüdün Romanı
B) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu
C) Mahşer
D) Fatih-Harbiye
E) Yalnızız
(2010/LYS)
CEVAP: D (Fatih-Harbiye)
12. —, Tanzimat’tan I. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar yetişmiş üç kuşağın düşünüş ve yaşayışlarındaki değişikliklerin; —, Millî Mücadele Dönemi Anadolu’sunun; —, Cumhuriyet’ten sonra devrimler döneminin; —, Atatürk’ün ölümünden sonraki yılların eleştirel bir yaklaşımla ele alındığı yapıtlardır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere getirilecek olan yapıt adları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Panorama I - Panorama II - Yaban - Kiralık Konak
B) Kiralık Konak - Yaban - Panorama I - Panorama II
C) Yaban - Panorama I - Kiralık Konak - Panorama II
D) Kiralık Konak - Panorama I - Panorama II - Yaban
E) Panorama I - Yaban - Panorama II - Kiralık Konak
(2008/ÖSS)
CEVAP: B ( Kiralık Konak - Yaban - Panorama I - Panorama II)
SAYFA 221
13. — önemli yapıtlarından biri olan Kuyucaklı Yusuf ile Reşat Nuri’nin — adlı yapıtı Türk edebiyatında kasaba gerçeklerini yansıtan romanlardandır.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Sabahattin Ali’nin - Yeşil Gece
B) Orhan Kemal’in - Çalıkuşu
C) Aziz Nesin’in - Dudaktan Kalbe
D) Rıfat İlgaz’ın - Acımak
E) Kemal Tahir’in - Kavak Yelleri
(2008/ÖSS)
CEVAP: A (Sabahattin Ali’nin - Yeşil Gece)
14. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Güldürürken düşündürmeyi de amaçlayan bir mizah anlaşıyının başarılı örneklerini veren yazarlarımızın başında Aziz Nesin, Rıfat Ilgaz ve Muzaffer Izgü’yü sayabiliriz.
B) Deneme türünün özgün örneklerini veren Nurullah Ataç, bir eleştirmen olarak yeni şiirimizin başarı kazanmasında etkili olmuş bir yazarımızdır.
C) Sabahattin Eyüboğlu, düşünce adamı kimliğiyle hümanist düşünüşün yerleşmesi, halkçı bir kültürün oluşması yolunda çaba göstermiş bir aydınımızdır.
D) Şiirlerini bireysel duyarlıktan çok toplumsal duyarlılıkla biçimlendiren Cemal Süreya, Turgut Uyar ve Edip Cansever toplumcu gerçekçi şiirimizin öncüleri arasında yer alır.
E) Falih Rıfkı Atay, Türkçenin inceliklerini taşıyan, yalın, akıcı anlatımıyla gezi yazılarının bağımsız birer tür boyutuna ulaşmasında etkili olmuştur.
(2008/ÖSS)
CEVAP: D (Şiirlerini bireysel duyarlıktan çok toplumsal duyarlılıkla biçimlendiren Cemal Süreya...)
15. Aşağıdakilerden hangisi modernizmi esas alan yapıtların belirleyici özelliklerinden biri değildir?
A) Okurların merak duygusunun kamçılanması amaçlanır.
B) Yaşamın çok boyutlu ve kavranması zor gerçeklerden oluştuğu savunulur.
C) Anlatıcı, büyük ölçüde birey bilinciyle kendi “ben”ini öne çıkarır.
D) Topluma ait değerleri yansıtma amacı yoktur.
E) Anlatılanlar kişilerin iç dünyasının süzgecinden geçirilerek verilir.
(2010/LYS)
CEVAP: A (Okurların merak duygusunun kamçılanması amaçlanır.)
16. Türk edebiyatının en iyi romanlarından olan —, 1949’da kitap olarak basılır. — İstanbul’a olan derin sevgisini yansıttığı bu romanında, Mümtaz ile Nuran’ın aşkı çerçevesinde eski-yeni, Doğu-Batı ve aşk ile toplumsal sorumluluk arasındaki çatışmayı ve bu çatışmaların doğurduğu bireysel bunalımları irdeler.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri sırasıyla getirilmelidir?
A) Baba Evi - Orhan Kemal
B) Huzur - Ahmet Hamdi Tanpınar
C) Küçük Ağa - Tarık Buğra
D) Bir Düğün Gecesi - Adalet Ağaoğlu
E) Yorgun Savaşçı - Kemal Tahir
(2010/LYS)
CEVAP: B (Huzur - Ahmet Hamdi Tanpınar)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder